Overzicht van baten en lasten en de toelichting

Bestuur

Er zijn meerdere (beperkte) over- en onderschrijdingen te zien op de budgetten van de gemeenteraad, college en de griffie. Het nadeel wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een lagere dan geraamde vrijval van de voorziening wachtgeld wethouders. De vrijval was eerder berekend naar aanleiding van de aanpassing van het rentepercentage en verwerkt in de laatste begrotingswijziging. Bij het opstellen van de rekening is gebleken dat bij deze berekening een post ten onrechte buiten beschouwing was gelaten. Dit is nu gecorrigeerd, zodat de stand van de voorziening op het juiste peil is.

Burgerzaken

Het voordeel op het taakveld burgerzaken ontstaat voornamelijk door lagere uitgaven dan geraamd op het project goed verhuurderschap. Daarnaast zijn er minder kosten gemaakt op het budget voor digitale dienstverlening. Ook bij verkiezingen, waarbij gedurende het jaar incidenteel is bijgeraamd ten behoeve van de landelijke verkiezingen, is het budget niet geheel opgemaakt. De lagere baten betreffen de secretarieleges. Daarbij zijn echter ook minder kosten gemaakt.

Beheer overige gebouwen en gronden

Het voordeel op dit taakveld wordt grotendeels veroorzaakt door de opbrengsten als gevolg van het antispeculatiebeding voor Het Spectrum. Een aantal woningen is in 2023 verkocht binnen vijf jaar na de aankoop. Tegelijk vallen de opbrengsten van de abri's en lichtbakken aan de lantarenpalen tegen. Per saldo geeft dit een voordeel van € 55.000.

Crisisbeheersing en brandweer

Gedurende 2023 is rekening gehouden met een aanvulling van het tekort van de jaarrekening 2023 van de VRR. In het algemeen bestuur (AB) van de VRR is afgesproken dat de gemeenten het tekort op de jaarrekening op basis van nacalculatie zouden aanzuiveren. De VRR heeft het jaar echter met een (klein) voordeel afgesloten, waardoor het bedrag dat was gereserveerd voor de nacalculatie is vrijgevallen.

Verkeer en vervoer

Aangezien het Beheerplan Wegen pas in de loop van het jaar formeel is vastgesteld, is de beschikbare stelpost voor 2023 niet volledig ingezet. Dit leidt tot een voordelig verschil.

Het onderhoud aan de civiele kunstwerken is hoger uitgevallen dan geraamd. Een aantal bruggen had meer onderhoud nodig, zoals de Koepaardbrug. Daarnaast is de Wagenbrug gerenoveerd, maar die extra lasten werden deels gecompenseerd door een subsidie van de provincie.

De ambtelijke inzet was minder dan geraamd, waardoor een voordeel op dit taakveld is ontstaan. Deels had dat te maken met personele wisselingen, maar ook deels met inzet op andere taken, zoals afvalinzameling, waar dat tot een overschrijding heeft geleid.

Economische havens  en watergangen

Gezien de staat van kademuur M2 is door de raad besloten om een voorziening te treffen van € 1 miljoen ten laste van het exploitatiebudget van de kademuren om noodzakelijke maatregelen te kunnen treffen op het moment dat dit volgens de monitoring nodig is. Dit besluit is op zes februari 2024 genomen, waardoor de begroting in 2023 niet meer kon worden aangepast.

Onderwijshuisvesting

Op het gebied van onderwijshuisvesting zijn minder kosten gemaakt dan geraamd. Dit betreft vooral voordelen op het gebied van de exploitatie van de panden. Zo zijn er minder uitgaven gedaan voor het herstel vandalisme en vielen de energiekosten mee ten opzichte van de verwachting aan het begin van het jaar.

Onderwijsbeleid en leerlingzaken

Ten opzichte van de begroting is er een nadeel ontstaan. Dit betreft voornamelijk extra uitgaven op het gebied van Onderwijsachterstandenbeleid. Deze extra uitgaven konden echter gedekt worden door aanvullende inkomsten vanuit het Rijk. Op basis van de begroting lijkt er dus een tekort, maar in werkelijkheid is dit gedekt door meer Rijksmiddelen.

Sportbeleid en activering

Voor de combinatiefunctionarissen zijn in de loop van het jaar extra Rijksmiddelen ontvangen. Deze middelen zijn onderdeel van de specifieke uitkering voor het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Daarnaast zet de gemeente ook eigen middelen in. Het totaal beschikbare budget voor 2023 is niet volledig besteed.

Sportaccommodaties

Ten opzichte van de begroting is een tekort ontstaan op de sportaccommodaties. Dit betrof onder andere extra onderhoud aan de vloeren en velden, maar ook het vervangen van defecte toestellen / installaties in de sportzalen. Daarnaast waren er minder huurinkomsten dan geraamd.

Cultureel erfgoed

Er is minder uitgegeven voor project Maritiem erfgoed Maasssluis (MEM) in 2023 (117V). Dit heeft deels te maken met interne en externe ondersteuning. Er is afgesproken dat het (incidentele) restantbudget op MEM via resultaatbestemming 2023 wordt overgeheveld naar 2024 ter dekking van de uitgaven.

Openbaar groen en (openlucht)recreatie

De stelpost voor extra personeel voor groenonderhoud is pas in de loop van het jaar geformaliseerd, na besluitvorming in de raad over het beheerplan Groen, waardoor een groot deel van het jaar de extra vacatureruimte niet kon worden benut. Hierdoor is een overschot ontstaan op de doorbelaste personeelskosten. Inmiddels is de formatie op Groenonderhoud zo goed als volledig op sterkte.

De lasten voor het wagen- en machinepark waarmee het groenonderhoud wordt uitgevoerd waren hoger dan geraamd. Het betreft hier onder andere de aanschaf van klein materieel wat niet geactiveerd wordt en hogere onderhoudskosten aan diverse machines.

Het groenonderhoud op de begraafplaatsen is overgenomen door Stroomopwaarts MVS. Een vaste groep medewerkers is gestationeerd op de begraafplaatsen en focussen zich op de kwaliteit van het groenonderhoud. De kwaliteit is hiermee flink verbeterd, echter het heeft meer gekost dan begroot.

Het uitbestede maaiwerk van gazons, ruw gras en slootkanten is voordeliger uitgevoerd dan geraamd.

Samenkracht en burgerparticipatie

Op het gebied van samenkracht en burgerparticipatie is er sprake van diverse voordelen ten opzichte van de begroting. Dit betreft vooral incidentele meevallers. Bij de vaststelling van subsidies zijn er bedragen retour ontvangen, hebben we een onderschrijding op het budget voor Sociaal Medische Indicatie en vallen de resterende coronaverzachtende middelen vrij ten gunste van het resultaat.

Inkomensregelingen

In 2023 is er een budget ontvangen van het Rijk voor het verstrekken van de energietoeslag over het jaar 2023. Dit wordt uitgevoerd door Stroomopwaarts voor de MVS-gemeenten. De toeslag kan nog door inwoners worden aangevraagd tot en met 30 juni 2024. In 2023 is het budget daarom nog niet volledig benut en het voordeel valt daardoor vrij in het resultaat. Na sluiting van de aanvraagperiode in 2024 wordt de balans opgemaakt. Daarom wordt voorgesteld om het bedrag van ruim € 8 ton via de resultaatbestemming over te hevelen naar 2024 ter afwikkeling van de activiteit.

Volksgezondheid

Op dit taakveld worden onder andere de bijdragen/ subsidies aan de GGD en het Centrum Jeugd en gezin verantwoord. In 2023 is er bij de afrekening van verschillende subsidies over 2022 een bedrag van € 48.000 ontvangen. Op de algemene kosten CJG is een onderschrijding te zien van € 23.000.

Afval

De lasten voor het wagen- en machinepark waren hoger dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere kosten voor onderhoud en als gevolg daarvan ook inhuur van vervangende wagens. Er is een aantal keer schade gereden en er zijn wat dure reparaties uitgevoerd. Daarnaast wordt het wagenpark ook ouder en worden ze intensiever gebruikt door de uitbreiding van de stad. Vooraf is daar te weinig rekening mee gehouden. Dit zorgt in de toekomst voor een onontkoombare ruimtevrager in de begroting.

Er is op dit taakveld meer personeel ingezet dan geraamd. Dit betreft voornamelijk ingehuurd personeel vanwege capaciteitstekort. Aangezien de totale personele lasten van de organisatie niet overschreden zijn, heeft dit op andere taakvelden (zoals Onderhoud openbaar groen) tot een voordeel geleid.

Milieubeheer

Het taakveld milieu omvat meerdere taken en budgetten. Het voordeel ontstaat deels door achterblijvende uitgaven op de reguliere milieu- en duurzaamheidsbudgetten. Tevens zijn er als gevolg van vacatures minder kosten voor personeel geboekt.

Ruimtelijke ordening

Binnen ruimtelijke ordening zijn de kosten geboekt van de afronding van de implementatie van de Omgevingswet en het opstellen van de omgevingsvisie. Er is beperkt budget over van het implementatiebudget. Verder zijn er, als gevolg van vacatures, minder kosten gemaakt voor personeel. Per saldo geeft dit een voordeel op dit taakveld.

Grondexploitatie niet bedrijven

De grondexploitaties dienen voor de rekening geactualiseerd te worden voor de mutaties in de tekortvoorzieningen. De grondexploitaties van de Spechtstraat en het voorzieningenveld Burgemeesterswijk zijn respectievelijk positief en negatief bijgesteld.

Wonen

De opbrengsten voor de omgevingsvergunningen (in totaal € 2 mln.) zijn € 89.000 lager uitgevallen dan met de bestuursrapportage is gemeld. Tegelijk zijn er op het gebied van Volkshuisvesting voordelen op Basisregistratie adressen en gebouwen en Bouwtoezicht.

Op het taakveld wonen zijn meer uren geschreven door het amtbelijk personeel en externen. Dit wordt is opgenomen in de totaalanalyse van personele lasten in de paragraaf Bedrijfsvoering.

Overhead

De niet ingevulde taakstelling rondom sluiting stadhuis geeft een nadeel van 125.000 euro. In 2024 zal hier naar verwachting een definitief voorstel voor volgen.

Ondanks een bijraming bij de laatste bestuursrapportage is er op het gebied van automatisering nog altijd een tekort. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door overheveling van middelen naar 2024 voor de invoering van een nieuw software pakket ten behoeve van het behandelen van de subsidies.

Bij diverse clusters zijn er in 2023 interim managers actief geweest. Dit zorgt voor een tekort op personeelsbudgetten in de overhead. Dit tekort wordt echter binnen het totaal van de personele budgetten opgevangen. Bijna alle managementposities zijn inmiddels weer vast ingevuld.

Treasury

Door achterblijvende investeringen en een voordeel ten opzichte van begrotingsaldi is er op het onderdeel treasury een voordeel gerealiseerd ten opzichte van de begroting.

Algemene uitkering gemeentefonds

De hogere opbrengsten worden veroorzaakt door hoger vastgestelde maatstaven en de decembercirculaire 2023. De hogere maatstaven in algemene uitkering hebben hierbij het grootste aandeel. Het aantal inwoners (onder andere met migratieachtergrond, jongeren en inwoners 75+) zijn veel meer gestegen dan geraamd. In mindere mate zijn ook de maatstaven aantal bijstandsontvangers, centrumfunctie, loonkostensubsidie en bedrijfsvestigingen gestegen. Voor de uitkeringsjaren 2021 en 2022 werd er een nacalculatie doorgevoerd van 86k.De decembercirculaire gaf een voordeel, waarbij een extra vergoeding van de invoeringskosten Omgevingswet (175k) een belangrijk aandeel had. Hiervan wordt voorgesteld om 88k via resultaatbestemming te reserveren voor 2024.

Overige baten en lasten

Op dit taakveld wordt het saldo geboekt van de afdelingskostenplaatsen. Ten opzichte van de begroting geeft dit een voordeel van € 131.000. Dit bedrag maakt onderdeel uit van de totale analyse van de personele lasten en de kosten voor inhuur derden.